OBRAZOVNI EFEKTI UČENЈA RJEŠAVANЈEM ISTRAŽIVAČKIH ZADATAKA U NASTAVI PRIRODE I DRUŠTVA

Apstrakt

Težište nastavnog rada u savremenoj nastavi usmjereno je na zamjenu nekadašnjeg enciklopedijskog pristupa postupcima, metodama, oblicima, sistemima rada okrenutim ka rješavanju problema, praktičnoj primjeni znanja, istraživanju. Istraživački zadaci javljaju se kao jedan od preduslova usvajanja cjelovitih i trajnih znanja. U radu su prezentovana novija teorijsko-metodološka saznanja o obrazovnim efektima učenja putem rješavanja istraživačkih zadataka u nastavi prirode i društva. S tim u vezi, za realizovano istraživanje postavljen je cilj kako bi se utvrdilo da li se učenjem putem rješavanja istraživačkih zadataka u nastavi prirode i društva postižu veći obrazovni efekti (veći i kvalitetniji nivo znanja), te veći rezultati rada svih učenika ili pojedinaca. Istraživanje je provedeno na uzorku od 40 učenika IV razreda osnovne škole iz Prijedora. Tokom istraživanja korištena je eksperimentalna metoda. Tehnika prikupljanja podataka jeste tehnika testiranja, dok je instrument istraživanja test znanja iz poznavanja prirode i društva A forma (inicijalni i finalni). Prema rezultatima, postoji statistički značajna razlika u rezultatima učenja (veći i kvalitetniji nivo znanja) među učenicima koji su radili na istraživačkim zadacima u odnosu na učenike u tradicionalnoj nastavi (prva hipoteza), te postoji statistički značajna razlika u rezultatima rada svih učenika ili pojedinaca koji su radili na istraživačkim zadacima u odnosu na učenike u tradicionalnoj nastavi (druga hipoteza). Rezultati istraživanja ukazuju na potrebu i mogućnost preispitivanja postojećih obrazaca nastavnog rada tokom realizacije nastavnih sadržaja prirode i društva, te implementiranja više istraživačkih zadataka za samostalni, grupni i tandemski rad učenika.